پیشگفتار
آخر اسفند تب فراگیر خرید در کشور به طرز عجیبی شعله ور می شود. نوعی حضور همگانی که دارای معانی متفاوتی را در عرصه اجتماعی است. خرید نوروزی به شکل کارناوالی موقت و همراه با شادی و مسرت خاص خود به راه می افتد و از اهمیت بالای پدیده ای فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی حکایت می کند که نامش نوروز و خرید نوروزی است. نمودی از زندگی در شکل جمعی آن که مفهومی تاریخی را در بر دارد و از باوری مشترک بر می خیزد.
خرید روزمره، انعکاسی از هویتهای فردی است که می تواند برای افراد مختلف دارای معنا و مفهومی متفاوت از دیگران باشد. اما خرید نوروزی به شکل جمعی و در کلیت جامعه متجلی می شود و به شکلی مناسکی بر خود می گیرد مشتمل بر آداب و آئینهای خاص. این آئین خود بخشی از مناسک بزرگتر عید نوروز است.
جدای از مفهوم نوروز در متن اسطوره ای و تاریخی خود، معنای نوروز برای ما ایرانیان برگرفته از واقعیت هاى اجتماعى زندگی روزمره مان نیز است .
آغاز سال نو براى همه ما صرفا نقطه شروع و بازگشت به سنت هاى باستانى نیست بلکه واقعیت هایى که به زندگى روزمره ما تحمیل مى شود در برخی از افراد سبب ایجاد علاقه و در برخی دیگر سبب جبهه گیری بر علیه مناسک نوروزی می شود.
کلیات تحقیق
در این گزارش با به کارگیری نظرسنجی تلفنی و بدست آوردن آمارها، پردازش و تحلیل علمی آنها، سعی شده است تابه اهمیت خرید نوروزی درمیان پاسخگویان دست یافت.
این گزارش حاصل جمع آوری پاسخ 1205نفر از مردم تهران به پرسشنامه تهیه شده توسط واحد نظرسنجی تلفنی مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ای موسسه همشهری است. این افراد به صورت تصادفی و بر اساس مراجعه به فهرست شماره تلفن ها (از 22000000 الی 88999999) انتخاب شدند. در این گزارش نظر کسانی که تمایل به پاسخگویی به تمام پرسش های تحقیق را داشته اند، منعکس شده است.
اهداف تحقیق
هدف کلی این تحقیق دستیابی به مجموعه اطلاعات و پاسخ هایی است که پاسخگویان تا چه اندازه به خرید عید اهمیت داده و تمایل به خرید از مراکز عرضه کالاهای نوروزی را دارند بیان می کند.
نظرسنجی حاضر برای آگاهی از موارد زیر به اجرا درآمد:
1. چه میزان از پاسخگویان برای عید خرید می کنند.
2. دلایل پاسخگویانی که برای عید خرید نمی کنند.
3. چه میزان از پاسخگویان از مراکز عرضه نوروزی کالا خرید می کنند .
4. دلایل پاسخگویانی که از مراکز عرضه نوروزی کالا خرید می کنند.
5. میزان رضایت پاسخگویان از خرید کالا ی عرضه شده در این مراکز تا چه حد است.
6. بررسی مشکلات خرید پاسخگویان از مراکز عرضه نوروزی کالا .
7. اولویت خرید نوروزی پاسخگویان چیست.
روش نظرسنجی
در این پژوهش، از نظرات پاسخگویان تهرانی به صورت تلفنی (نظرسنجی تلفنی) و به روش پیمایشی استفاده شده است. عددهای داخل جدول گرد شده است.
روش نمونه گیری
در این پژوهش از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شده است به این طریق که با محاسبه حجم نمونه و بدست آوردن فاصله نمونه ها و با استفاده از جدول اعداد تصادفی نمونه گیری انجام شده است.
جامعه نمونه
در این تحقیق نمونه آماری شامل 1205 نفر از پاسخگویان تهرانی است لازم به ذکر است که از این تعداد 35% مرد و65% زن هستند.
زمان اجرای نظرسنجی
این نظرسنجی از تاریخ 27تا 30 بهمن ماه 1385 توسط گروه نظرسنجی مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ای روزنامه همشهری انجام شده است.
چکیده:
طرح نظرسنجی حاضر، به منظور دست یافتن به اهمیت خرید عید در میان تهرانیها انجام گرفته است. یافته هایی از این طرح به دست آمده که در این بخش،به مهمترین نکته های آن پرداخته شده است.
1. 65% پاسخگویان را زنان و 35% را مردان تشکیل می دهند.
2. بیشترین پاسخگویان، 17% در گروه سنی 26-30 سال قرار دارند .
3. در میان پاسخگویان 41%در مقطع دیپلم و 6% بی سواد هستند.
4. از میان پاسخگویان75% متاهل هستند.
5. 48% پاسخگویان را زنان خانه دار و 2% را بیکاران تشکیل می دهند.
6. 73% پاسخگویان برای عید خرید کرده و 27% خرید عید نمی کنند.
7. از میان پاسخگویانی که خرید نمی کنند 38% در طول سال لوازم مورد نیاز خود را خرید می کنند.
8. اکثریت پاسخگویان69% از مراکز عرضه کالاهای نوروزی خرید نمی کنند.
9. دلیل45% از پاسخگویانی که خرید عید خود را در مراکز عرضه کالاهای نوروزی انجام می دهند صرفه جویی در وقت و هزینه هاست .
10. به نظر 39% از پاسخگویان خرید کردن از مراکز عرضه کالاهای نوروزی تا حدی مناسب است.
11. به نظر 26% پاسخگویان پایین بودن کیفیت اجناس از مهمترین مشکلات مراکز عرضه کالاهای نوروزی است.
12. اولویت خرید نوروزی 55% پاسخگویان تهیه پوشاک و وسایل ضروری فرزندان است.
جنس پاسخگویان
بر اساس جدول شماره 1، 65% پاسخگویان زن و 35% مرد هستند.
جدول شماره 1- توزیع پاسخگویان بر اساس جنس
جنس |
تعداد |
درصد |
زن |
785 |
65 |
مرد |
420 |
35 |
جمع |
1205 |
100 |
نمودار شماره 1
سن پاسخگویان
بر اساس جدول شماره 2، از میان 1205 نفر پاسخگو17% بین 26 تا30 سال ، 6% بین51 تا 60 سال و 9%60سال به بالا سن دارند.
جدول شماره 2- توزیع پاسخگویان بر اساس سن
سن |
تعداد |
درصد |
26-30 سال |
209 |
17 |
21-25 سال |
200 |
17 |
36-40 سال |
166 |
14 |
31-35 سال |
135 |
11 |
15-20سال |
121 |
10 |
41-45 سال |
113 |
9 |
60 سال به بالا |
104 |
9 |
46 – 50سال |
89 |
7 |
51-60سال |
68 |
6 |
جمع |
1205 |
100 |
نمودار شماره 2
سطح تحصیلات
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 3، از میان 1205 نفر پاسخگو 41% در مقطع دیپلم ، 13% در مقطع لیسانس و بالا تر قرار دارند و 6% بی سواد هستند.
جدول شماره 3- توزیع پاسخگویان بر اساس سطح تحصیلات
میزان تحصیلات |
تعداد |
درصد |
دیپلم |
496 |
41 |
دانشجو و فوق دیپلم |
156 |
13 |
لیسانس و بالاتر |
153 |
13 |
ابتدایی |
128 |
11 |
راهنمایی |
114 |
9 |
دبیرستان |
89 |
7 |
بی سواد |
69 |
6 |
جمع |
1205 |
100 |
نمودار شماره 3
وضعیت تاهل
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 4، از میان 1205 نفر پاسخگو75% متاهل و25% مجرد هستند.
جدول شماره 4-توزیع پاسخگویان بر اساس وضعیت تاهل
وضعیت تاهل |
تعداد |
درصد |
متاهل |
902 |
75 |
مجرد |
303 |
25 |
جمع |
1205 |
100 |
نمودار شماره 4
وضعیت شغلی پاسخگویان
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 5 ، از میان 1205 نفر پاسخگو 48% خانه دار و 2% بیکار هستند.
جدول شماره 5- توزیع پاسخگویان بر اساس شغل
گرو ههای شغلی |
تعداد |
درصد |
خانه دار |
575 |
48 |
آزاد |
283 |
23 |
کارمند |
154 |
13 |
محصل و دانشجو |
104 |
9 |
بازنشسته |
59 |
5 |
بیکار |
30 |
2 |
جمع |
1205 |
100 |
نمودار شماره 5
پاسخگویانی که برای نوروز خرید می کنند.
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره6 ، از میان 1205نفر پاسخگو73% خرید عید می کنند و27% برای نوروز خرید نمی کنند.
جدول شماره 6- توزیع پاسخگویان بر اساس خرید نوروز
خرید نوروز می کنید |
تعداد |
درصد |
بله |
874 |
73 |
خیر |
331 |
27 |
جمع |
1205 |
100 |
نمودار شماره 6
چرا پاسخگویان خرید نوروزی نمی کنند
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 7 ، از میان 331 نفر پاسخگو که برای عید خرید نمی کنند 38% در طول سال خرید کرده و4% اعتقادی به خرید عید ندارند.
جدول شماره 7- توزیع پاسخگویان بر اساس عدم خرید عید
چرا برای عید خرید نمی کنید |
تعداد |
درصد |
خرید در طول سال |
126 |
38 |
توانایی مالی |
118 |
36 |
مهم نیست |
49 |
14 |
مسافرت |
26 |
8 |
اعتقاد به عید ندارد |
12 |
4 |
جمع |
331 |
100 |
نمودار شماره 7
چه میزان از پاسخگویان برای خرید عید به مراکز و نمایشگاه های عرضه کالاهای نوروزی مراجعه می کنند؟
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 8 ، از میان 874 نفر پاسخگو که برای عید خرید می کنند 69% از غرفه ها و نمایشگاه های مراکز عرضه کالاهای نوروزی خرید نکرده و 31% از این مراکز خرید می کنند.
جدول شماره 8- توزیع پاسخگویان بر اساس خریدکردن از مراکز عرضه کالا
از مراکز عرضه کالاهای نوروزی خرید می کنید؟ |
تعداد |
درصد |
خیر |
599 |
69 |
بله |
275 |
31 |
جمع |
874 |
100 |
نمودار شماره 8
دلایل خرید پاسخگویان از مراکز و نمایشگاه های عرضه کالاهای نوروزی
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 9، از میان 275 نفر پاسخگو که از غرفه ها و نمایشگاه های مراکز عرضه کالاهای نوروزی خرید می کنند 45%به دلیل صرفه جویی در وقت و هزینه این مراکز را برای خرید عید انتخاب می کنند.
جدول شماره 9- توزیع پاسخگویان بر اساس دلایل خرید از مراکز و نمایشگاه های عرضه کالاهای نوروزی
دلایل خرید پاسخگویان از مراکز و نمایشگاه های عرضه کالاهای نوروزی |
تعداد | درصد |
صرفه جویی در وقت و هزینه | 124 | 45 |
ناچار به خرید کالاهای ارزان قیمت این مراکز هستم | 106 | 39 |
به ندرت | 45 | 16 |
جمع | 275 | 100 |
نمودار شماره 9
میزان رضایت پاسخگویان نسبت به خرید از مراکز و نمایشگاه های عرضه کالاهای نوروزی
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 10، از میان 275 نفر پاسخگو که از غرفه ها و نمایشگاه های مراکز عرضه کالاهای نوروزی خرید می کنند 39% تا حدودی رضایت دارند و فقط 3% از پاسخگویان خرید از این مراکز را بسیار بد ارزیابی کردند.
جدول شماره 10- توزیع پاسخگویان بر اساس میزان رضایت نسبت به خرید از نمایشگاه های نوروزی
میزان رضایت نسبت به خرید از نمایشگاه های نوروزی | تعداد | درصد |
تا حدودی | 107 | 39 |
خوب | 98 | 36 |
بد | 47 | 17 |
بسیار خوب | 14 | 5 |
بسیار بد | 8 | 3 |
جمع | 275 | 100 |
نمودار شماره 10
مشکلات خرید از نظر پاسخگویان نسبت به مراکز و نمایشگاه های عرضه کالاهای نوروزی
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 11، از میان 874 نفر پاسخگو که از غرفه ها و نمایشگاه های مراکز عرضه کالاهای نوروزی خرید نمی کنند 18% شلوغی و ازدحام جمعیت در این مراکز را از مشکلات آن بیان کرده و 4% نداشتن وقت کافی برای خرید از این مراکز را عنوان کردند.
جدول شماره 11- توزیع پاسخگویان بر اساس میزان نا رضایتی از مراکز عرضه کالاهای نوروزی
میزان نا رضایتی نسبت به خرید از مراکز عرضه کالاها | تعداد | درصد |
کیفیت پایین اجناس | 226 | 26 |
شلوغی | 157 | 18 |
مهم نیست | 149 | 17 |
اطلاع نداشتم | 104 | 12 |
محل نا مناسب استقرار مراکز | 93 | 11 |
بدون مشکل | 63 | 7 |
گران تر از مغازه | 46 | 5 |
کمبود وقت | 36 | 4 |
جمع | 874 | 100 |
نمودار شماره 11
اولویت خرید نوروزی از نظر پاسخگویان
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 12، از میان 874 نفر پاسخگو که برای عید خرید می کنند 55% تهیه پوشاک فرزندانشان در اولویت خرید قرار دارد و3% به خرید لوازم منزل و هدایای نوروزی اهمیت می دهند.
جدول شماره 12- توزیع پاسخگویان بر اساس اولویت خرید نوروزی
اولویت خرید نوروزی | تعداد | درصد |
پوشاک فرزندان | 479 | 55 |
خرید شخصی | 157 | 18 |
خرید تنقلات | 115 | 13 |
نمی دانم | 59 | 7 |
مواد غذایی | 36 | 4 |
لوازم منزل و عیدی | 28 | 3 |
جمع | 874 | 100 |
نمودار شماره12
مدیر طرح: سمیه گایگانی
همکاران : شبنم چهره ، فریده درفشی ، سرورالسادات هاشمی ، فریده حیدرنژاد